کاشت حلزون شنوایی

مصاحبه دكتر رجعتي در خصوص عمل کاشت حلزون براي درمان ناشنوايي و بیان نکات مهم در این خصوص (بیمارستان فوق تخصصی رضوی مشهد).

کاشت حلزون چیست؟
کاشت حلزون تنها شکل از درمان های پزشکی است که می تواند با ابزار مصنوعی جایگزین یکی از حواس شود، بی این معنا که با استفاده از تحریک الکتریکی عصب شنوایی، بخشی از شنوایی را به فرد ناشنوا بازمیگرداند. در حدود چهار دهه قبل، کاشت حلزون برای اولین بار در یک بیمار بزرگسال به شکل یک پروتز تک الکترودی که عمدتا برای افزایش توانایی لب خوانی و کمک به فرد در آگاهی از صداها استفاده می‌شد، معرفی گردید.
اما امروزه پروتزهای مجهز به چند الکترود با برنامه‌های پیشرفته وجود دارند که امکان شنوایی بهتر، مکالمات تلفنی و حتی لذت بردن از زیر و بمهای موسیقی را نیز به کاربران کاشت شده می‌دهند. معیارهای انتخاب یک فرد برای استفاده از کاشت حلزون نیز تغییرات زیادی کرده‌ است و گستره وسیعی از گروه های سنی، از نوزادان تا سالمندان را شامل می شوند.
وضعیت کنونی کاشت حلزون
طبق آمارهای موجود، تعداد افرادی که تا سال 2016 میلادی در سراسر جهان برای آن ها کاشت حلزون انجام شده است، به 600 هزار نفر رسیده است، و بنظر میرسد در ۲۰۲۰ این رقم دو برابر شده باشد. این تعداد در سال 2012 میلادی تقریباً 325 هزار نفر بود. این توضیح نشانگر کارایی بالا و تقاضای روزافزون برای این تکنولوژی در تمام دنیا است.
در ایران کاشت حلزون شنوایی از سال ۱۳۷۱ شمسی آغاز شد و از آن زمان تا پایان سال ۱۳۹۸، تعداد 11760 عمل کاشت حلزون در سراسر کشور انجام شده است. در مشهد جراحی کاشت حلزون در سال ۱۳۷۵ بعنوان اولین مرکز خارج از پایتخت آغاز شد و با حدود ۱۵۰۰ مورد جراحی کاشت تا پایان سال ۱۳۹۸ جزء مراکز پیشرو در این زمینه در دنیا میباشد. درحال حاضر سالیانه حدود 1500 تا 2000 کاشت حلزون در ایران انجام می شود.
عمل کاشت حلزون در 13 مرکز منتخب دانشگاهی
بیمارستان حضرت قائم (عج) مشهد
بیمارستان امیر اعلم تهران
بیمارستان لقمان حکیم تهران
بیمارستان حضرت رسول اکرم (ص) تهران
بیمارستان حضرت بقیه الله الاعظم (عج) تهران
بیمارستان خلیلی شیراز
بیمارستان حضرت فاطمه زهرا (س) اصفهان
بیمارستان حضرت امام رضا (ع) تبریز
بیمارستان حضرت امام خمینی (ره) اهواز
بیمارستان بعثت همدان
بیمارستان شفای کرمان
بیمارستان الزهرا (س) زاهدان
بیمارستان امام خمینی (ره) کرمانشاه
معیارهای انتخاب بیماران
یکی دیگر از نشانه‌های پیشرفت در علم کاشت حلزونی، تغییرات وسیع در معیارهای انتخاب (کاندیداتوری) بیماران است. به طوری که در مورد آستانه‌های شنوایی، معیار ناشنوایی کامل دو طرفه (بیش از ۱۱۰ دسی بل HL) در دهه ۱۹۸۰ به کم شنوایی شدید (بیش از ۷۰ دسی بل HL) در دهه ۱۹۹۰ تغییر یافته است. امروزه معیارهای مبتنی بر میزان درک گفتار (امتیاز کمتر از ۵۰ درصد در بازشناسی جملات در مجموعه باز با استفاده از سمعک مناسب) را به عنوان معیار کاندیداتوری در نظر می‌گیرند. علاوه بر بزرگسالان انجام کاشت حلزونی برای کودکان نیز با مجوز FDA انجام می‌شود. در سال 2020، این سازمان برای اولین باز مجوز انجام کاشت حلزون در کودکان زیر یکسال را نیز صادر کرد. در موارد اختلال نوروپاتی شنوایی نیز با وجود دارا بودن آستانه‌های نزدیک به هنجار در اودیوگرام، کاشت حلزونی در این افراد انجام شده ‌است و عملکرد بیمار به ویژه در نویز بهبود چشمگیری یافته ‌است. هم چنین امروزه برای بیمارانی که دارای باقی مانده شنوایی قابل توجه در فرکانس های پایین هستند از پروتزهای کاشت ترکیبی (هیبرید) با الکترود کوتاه (ترکیبی از تقویت اکوستیک و الکتریک) استفاده می‌شود. هر قدر که عملکرد پروتزهای کاشت حلزون پیشرفت کرده و بهبود یافته ‌است، هزینه آن ها نیز کاهش یافته و جراحی آن در حجم وسیع تری نسبت به گذشته انجام می‌گیرد تا جایی که پیش بینی می‌شود در آینده به سطح قیمت سمعک‌ های معمولی برسد و فرد کم شنوا بتواند خود میان سمعک یا کاشت حلزونی (یا هردو) انتخاب نماید.
دکتر رجعتی یکی از جراحان فعال تیـم کاشت حلزون مرکــز خراسان هستند. این مرکــز با بیش از 1500 عمل جراحـی کاشــت حلـزون یکــی از مــراکز پیشرو در دنیا میباشد که افراد زیادی از خدمات آن بهره مند شدند. مشارکت فعال در برگزاری کنگره بیـن المللی کاشت حلزون در مشهد از نکات درخشان زندگی کاری و حرفه ای ایشان میباشد. ایشان با آمار بیش از 3000 جراحی گوش شامل بیماری های عفونی، تومورها، مشکلات عصب فاسیال، مشکلات شنــوایی، کاشت حلزون و ...، در بخــــش هــای دولتــی و خصوصی مشغول به کار هستند.

______

Dr. Mohsen Rajati Haghi, MD
Otologist, Neurotologist, Full Professor
Baran bld, Aref 5, Ahmadabad Ave., Mashhad, iran
0098-5138473541
0098-9156011229
______
Follow us on Instagram: @drrajatihaghi